ย้ำ ! “แร่ธาตุ” สารอาหารที่ขาดไม่ได้ในชีวิต

ช่วยเสริมสร้างกระดูก-ฟัน ช่วยป้องกันป่วยเป็นโรคโลหิตจาง



แร่ธาตุ เป็นสารอาหารประเภทหนึ่งที่ร่างกายขาดไม่ได้ แม้ว่าจะต้องการเพียงเล็กน้อยก็ตาม ในร่างกายประกอบด้วยแร่ธาตุรวมกันเพียงร้อยละ 3-4 ของน้ำหนักตัวเท่านั้น แร่ธาตุทำให้ร่างกายทำงานได้ตามปกติ ดำรงชีวิตอยู่ได้ตามปกติสุข การกินอาหารครบ 5 หมู่ แลกินให้หลากหลายในปริมาณที่พอเพียง จะทำให้ร่างกายได้รับแร่ธาตุอย่างเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ในทางตรงกันข้าม หากกินไม่พอก็ต้องเป็นโรคขาดแร่ธาตุอย่างแน่นอน ซึ่งปัจจุบันทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทยกำลังประสบปัญหาพลโลกจำนวนหลายร้อยล้านคนขาดแร่ธาตุเหล็ก และโรคกระดูกพรุนจากการขาดแคลเซียม เป็นต้น แร่ธาตุ 3 ชนิดแรกที่จะกล่าวต่อไปนี้ ประชาชนคนไทยมักจะได้รับไม่พอได้แก่



แคลเซียม พบมากใน นม และผลิตภัณฑ์นม ปลา ปลาเล็ก ปลาน้อย ปลากระป๋อง กุ้ง กะปิ ถั่วเมล็ดแห้ง ผักใบเขียวเข้ม หน้าที่ของแคลเซียมคือ เป็นองค์ประกอบที่สำคัญของกระดูกและฟัน เพราะมีแคลเซียมอยู่มากถึงร้อยละ 99 ของแคลเซียมทั้งหมดที่มีอยู่ในร่างกาย นอกจากนี้ แคลเซียมยังช่วยให้ประสาทและกล้ามเนื้อทำงานได้ตามปกติและยังช่วยให้เลือดแข็งตัวได้ด้วย การขาดแคลเซียมในเด็ก จะเป็นโรคกระดูกอ่อน ขาโก่ง ในผู้ใหญ่และผู้สูงอายุเกิดโรคกระดูกพรุนได้



เหล็ก พบมากใน เครื่องในสัตว์ โดยเฉพาะตับ เลือด ไต เนื้อสัตว์ ปลา และผักใบเขียวเข้ม ร่ายกายจะดูดซึมธาตุเหล็กจากเนื้อสัตว์ได้ดีกว่าในพืช แต่ถ้ากินวิตามินซีร่วมต้อยจะช่วยการดูดซึมได้ดีขึ้น เหล็กทำหน้าที่สร้างเม็ดเลือดแดงที่เป็นส่วนประกอบของฮีโมโกลบิน ทำหน้าที่นำออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ถ้าขาดธาตุเหล็กก็จะสร้างเม็ดเลือดไม่ได้ นำไปสู่การเป็นโรคโลหิตจาง โดยเฉพาะถ้าเกิดกับหญิงตั้งครรภ์จะทำให้แท้ง คลอดก่อนกำหนด และทารกแรกเกิด มีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ ถ้าเป็นกับเด็กก็จะทำให้เจ็บป่วยง่าย เติบโตช้า สมรรถภาพการเรียนด้อย ปัจจุบันการขาดธาตุเหล็กเป็นปัญหาสาธารณะสุขของประเทศไทย



ไอโอดีน พบมากในอาหารทะเลทุกชนิดและอาหารที่ปรุงด้วยเกลือเสริมไอโอดีน ไอโอดีนมีหน้าที่สำคัญคือ ใช้ในการผลิตฮอร์โมนสำหรับการควบคุมการเผาผลาญอาหารให้เป็นพลังงาน และพัฒนาทางด้านร่างกายและสติปัญญา ดังนั้น คนที่ขาดสารไอโอดีนจะมีอาการคอพอก และถ้าหญิงตั้งครรภ์ขาดจะมีโอกาสเสี่ยงต่อการทำให้ลูกเกิดมาเป็น “โรคเอ๋อ” ถ้าเด็กวัยเรียนได้รับไม่พอจะทำให้ประสิทธิภาพในการเรียนด้อยลง



ซิลิเนียม พบมากใน เครื่องในสัตว์ ปลา อาหารทะเล นมและผลิตภัณฑ์นม ถั่วเมล็ดแห้ง ผลไม้รสเปรี้ยว เป็นสารอาหารตัวหนึ่งที่เป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ป้องกันการเกิดมะเร็งบางชนิด ช่วยบำรุงสุขภาพของเส้นผม ผิวหนัง และสายตาให้เป็นปกติ ถ้าขาดซีลีเนียมอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในเด็กเล็กจะทำให้หัวใจวายได้



สังกะสี พบมากใน อาหารทะเล โดยเฉพาะหอยนางรม เนื้อสัตว์ ไข่ นม และธัญพืช เป็นส่วนประกอบของเนื้อเยื่อและเอนไซม์หลายชนิดที่ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยการเจริญเติบโตของร่างกาย ช่วยเจริญอาหาร ช่วยให้มองเห็นในเวลากลางคืน และเผาผลาญแอลกอฮอล์ ถ้าขาดสังกะสีจะมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้สูง ยิ่งถ้าขาดในเด็กและวัยรุ่นจะทำให้การเจริญเติบโตล่าช้าและพัฒนาการทางเพศบกพร่อง



แมงกานีส พบมากใน ถั่วเมล็ดแห้ง ข้าวกล้อง ธัญพืช ร่างกายใช้แมงกานีสในการผลิตฮอร์โมนทางเพศ ช่วยการสะสมกลูโคสไว้ที่ตับ และช่วยให้กระดูกเจริญเติบโตได้อย่างเต็มที่ การขาดแมงกานีสแทบจะไม่พบเลย



โพแทสเซียม พบมากใน ถั่วเมล็ดแห้ง ธัญพืช มะเขือเทศ มันฝรั่ง และผลไม้สด โดยเฉพาะกล้วย และส้ม มีหน้าที่ทำให้กล้ามเนื้อเซลล์ประสาท ทำหน้าที่ได้ตามปกติ การขาดโพแทสเซียมพบน้อยมาก



แมกนีเซียม พบมากใน ข้าวกล้อง ถั่วเมล็ดแห้ง ผักใบเขียว ธัญพืช เป็นส่วนประกอบของกระดูกและฟัน ช่วยหดตัวของกล้ามเนื้อไม่ค่อยมีปัญหาการขาดแมกนีเซียม หากกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ อย่างพอเพียง



โซเดียม พบมากในรูปของเกลือ และผลิตภัณฑ์อาหารที่ใช้เกลือปรุงและถนอมอาหาร ทำหน้าที่ควบคุมปริมาณน้ำทั้งหมดในร่างกายและสร้างความสมดุลของของเหลวในร่างกาย ควบคุมการทำงานของประสาท และกล้ามเนื้อ แทบจะไม่พบการขาดโซเดียม แต่ถ้าได้รับโซเดียมมากเกินไปจะขับออกทางไต เกิดอาการบวมและความดันโลหิตสูง



นอกจากนี้ร่างกายยังต้องการแร่ธาตุอื่นๆ อีก นอกจากกล่าวมาแล้ว เช่น ทองแดง ฟลูออไรด์ โอลิบดินัม ซัลเฟอร์ และโครเมียม เป็นต้น



กินอาหารให้เพียงพอและสมดุลทุกวันร่างกายของท่านจะได้รับแร่ธาตุอย่างพอเพียง